Demiryolunun kuzeyinde Saat Kulesinin yanındadır. Kasr-ı Hümayun, İzmit’in
merkezinde müştemilatı ile birlikte geniş bir alanda yer alır.
İlk
kez IV. Murat döneminde ahşap temeller üzerinde inşa edilmiştir. Ancak yangın ve
deprem nedeni ile yıkıldığı anlaşılmıştır. Günümüze ulaşan yapı; Sultan
Abdülaziz döneminde (1861-1876) yapılan saraydır.
Neo–Klasik
üslupta, Avrupa-Barok stilinde, iki katlı olup cephesi mermer kaplıdır. Binanın
tavan süslemeleri Fransız ressam SASON’un eseridir. Süslemelerde, Osmanlı
arması, Abdülaziz’in tuğrası, bayrak, mızrak, balta ve kılıçtan oluşan grup
motifleri, çiçek ve meyve bezemeleri bulunmaktadır.
Sarayın namaz kılınmayan serbest bölgesini içine alan alt kat salon tavanında,
geyik ve aslan motifleri bulunur. Sarayın alt kat zemini mermer, üst kat ahşap
mermer parke döşemelidir.
Mimarı Balyan kardeşlerden Amira Karabat
BALYAN’dır. Kasr-ı Hümayun’un en önemli özelliği İstanbul dışında yapılan tek
saray olmasıdır.
1967 yılına kadar Vilayet ve Ziraat odaları olarak hizmet veren saray binası,
bu yıldan sonra İzmit müzesi olarak kullanılmış, 1992 yılında restorasyona
alınan müze 17 Ağustos 1999 depremi ile ağır hasar görmüştür. Valiliğimizce İl
Özel İdaresi Bütçesinden 2004 yılında restorasyona başlanmış ve 2005 yılında
tamamlanmıştır. İç tefrişi tamamlanan Kasr-ı Hümayun, SARAY MÜZE olarak 16 Ocak
2007 tarihinde hizmete açılmıştır.